HỐ RÁC DI ĐỘNG CHO VÙNG NÔNG THÔN

KS. Phan Văn Thanh

Giám đốc Trung tâm Nước SH&VSMTNT

Tỉnh Thừa Thiên Huế

Hố rác di động là loại hố rác đơn giản, dễ sử dụng, ít tốn kém nhưng mang lại nhiều hiệu quả. Loại hố rác này đang được sử dụng phổ biến ở các vùng nông thôn Malaixia. Các hộ gia đình chỉ đầu tư ban đầu một nắp hố rác, sau đó có thể sử dụng được nhiều lần mà không cần phải thay thế và sửa chữa. Nắp hố rác di động được thiết kế về cơ bản giống thùng rác ở các đô thị. Tuy nhiên, ở đây không có phần thùng vì phần thùng sẽ là hố đất đào với độ sâu từ 1,5 m- 2m, kích thước bề mặt của hố phụ thuộc vào kích thước nắp hố rác. Có thể hình dung nắp hố rác di động là một thùng rác đô thị nhưng phần thùng đã được cắt ra và chỉ còn phần nắp.

Với chất liệu sử dụng có thể là vật liệu composite không phân huỷ trong môi trường ẩm hoặc bằng nhựa cứng nắp hố rác di động có thể sử dụng được rất nhiều năm.

Các hố rác sau khi đã chứa đầy phần nắp sẽ được di dời sang hố đào khác còn hố rác sẽ được lấp đất lại. Cứ như vậy nắp hố rác này có thể di chuyển khắp vườn và sử dụng được nhiều lần.

Hố rác di động này không chỉ sử dụng cho các hộ gia đình nông thôn mà ở các trường học, trạm xá, chợ... đều có thể sử dụng hiệu quả. Với loại hố rác di động này người sử dụng chỉ nên bỏ các loại rác hữu cơ dễ phân huỷ để sau này tận dụng làm nguồn phân cho cây trồng, tránh bỏ các loại rác khó phân huỷ như các loại chai lọ, đồ hộp, bao túi nylon (hiện nay ở vùng nông thôn Việt Nam bao túi nylon cũng đã sử dụng khá phổ biến do đó nếu không có biện pháp thu gom đúng mức thì sẽ là một thảm hoạ cho môi trường) mà cần tách riêng ra để tận dụng và xử lý. Hố rác đã đầy sau một thời gian được chôn lấp tận dụng làm nguồn phân trồng các loại cây ăn quả lâu năm và cây cảnh đều rất tốt.

Về ưu điểm: nắp hố rác di động cho vùng nông thôn rất đơn giản, rẻ tiền và dễ sử dụng, mang lại nhiều hiệu quả thiết thực cho người dân nông thôn. Đặc biệt là vấn đề giữ gìn vệ sinh môi trường được thực hiện ngay tại từng hộ gia đình. Các bậc cha mẹ và người lớn trong mỗi gia đình là người gương mẫu cho con em có được nhận thức tốt về vệ sinh môi trường ngay từ lúc còn đang nhỏ để sau này không còn trường hợp đổ và bỏ rác bừa bãi ngoài đường. Bộ mặt nông thôn sẽ được cải thiện nhằm xoá dần ngăn cách giữa nông thôn và thành thị trong vấn đề vệ sinh môi trường.

Tuy nhiên, nắp hố rác di động cũng có hạn chế là chỉ thực hiện được ở các hộ gia đình có diện tích vườn rộng còn ở vùng đất chật người đông khó thực hiện được. Nhưng hiện nay chỉ có vùng nông thôn ở một số tỉnh Bắc Bộ không có nhiều diện tích đất vườn còn lại các địa phương khác đều có thể thực hiện được loại hố rác di động này.

Tỉnh Thừa Thiên Huế trong kế hoạch năm 2003 dự kiến sẽ thực hiện ở 300 hộ gia đình làm mô hình và hiệu quả sẽ nhân rộng trên địa bàn nông thôn toàn tỉnh. Chúng tôi rất mong được sự đóng góp của các bạn nhằm hoàn thiện mô hình hố rác di động cho vùng nông thôn.